Waarom een proeftuin?
In het gebied Fokmast-Regte Heide speelt al lange tijd de vraag: Hoe kunnen we de inrichting van het gebied verbeteren? Het gebied heeft diverse functies op het terrein van recreatie, bedrijvigheid en natuur. Elke belanghebbende heeft er zijn eigen problemen en ambities. Binnen de bestaande normen en regelgeving leken al deze ambities en belangen niet te verenigen. Om toch passende en toekomstbestendige oplossingen te vinden, is Fokmast-Regte Heide aangemerkt als eerste Proeftuin voor de Omgevingswet.
Hoe werkt de proeftuin?
Medewerkers van gemeente en provincie en een expertteam van het ministerie van BZK gaan samen met de betrokken partijen uit het gebied aan de slag om oplossingen te zoeken in de geest van de nieuwe Omgevingswet. De oplossingen voor de knelpunten in dit gebied liggen niet op een presenteerblaadje. Dit vraagt om gezamenlijk acteren als één overheid, waarbij het gebied, de mens, het initiatief, centraal staat. Het gezamenlijk belang staat daarbij voorop. Er wordt geen aparte oplossing voor elk los probleem bedacht maar 1 oplossing voor het geheel.
Wat is de opgave?
Het gebied Fokmast/Regte Heide ligt ten zuidwesten van de kern Goirle en ten westen van de Turnhoutsebaan tot aan de Regte Heide en aan de zuidzijde tot aan de grens met België.
Het gebied heeft verschillende functies, bijvoorbeeld:
- recreatie (o.a. golfclub en hondenverenigingen)
- agrarisch (o.a. rundveehouderij)
- bedrijvigheid (o.a. puinsorteerinstallatie en gemeentewerf)
- natuur (Natura 2000 gebied Regte Heide en natte natuurparel Poppelsche Leij).
Elke belanghebbende heeft zijn eigen ambities, bijvoorbeeld:
- het aanleggen van recreatieve fiets- en wandelroutes
- uitbreiding van de puinsorteerinstallatie en de gemeentewerf
- het vernatten van de natuur
- goed inpassen van (nieuwe en bestaande) bedrijvigheid
- verbeteren van de verkeersveiligheid.
Binnen de bestaande normen en regelgeving is dit niet goed mogelijk. Maar er zijn wel passende en toekomstbestendige oplossingen nodig. Daar zoeken we naar binnen de proeftuin. We werken in de geest van de nieuwe Omgevingswet. Dat betekent dat het gebied, de mens en het initiatief centraal staan. Het gezamenlijk belang staat voorop.
Stand van zaken Proeftuin Goirle
In 2017, 2018, 2019 en 2020 zijn verschillende bijeenkomsten georganiseerd met belanghebbenden in het gebied. Dat heeft nuttige informatie opgeleverd voor de puzzel die in het gebied gelegd moet worden. Naast deze zogenoemde grote stakeholdersbijeenkomsten zijn ook 'werkateliers' georganiseerd waarin we dieper ingaan op de problematiek van een specifiek onderwerp, samen met een kleinere groep direct betrokkenen. De werkateliers Fokmast en Hydrologie en ecologie leveren nieuwe en andere inzichten op die van invloed (kunnen) zijn op de uiteindelijke oplossing. In de vergadering van 12 december 2017 heeft de gemeenteraad spelregels vastgesteld voor de Proeftuin.
In 2018 is de Notitie Reikwijdte en Detail (NRD) opgesteld. Dit is een document waarin het te doorlopen proces in is opgenomen. Dit is een wettelijk verplicht document. Deze is vervolgens ter inzage gelegd. Er zijn reacties ingediend en deze zijn verwerkt. Ook de commissie voor de milieueffectrapportage heeft een visie gegeven op de NRD. Zij hebben een veldbezoek gebracht aan het gebied en hebben op 12 juli 2018 een advies uitgebracht. De NRD geeft inzicht in het doorlopen proces. De NRD is afgerond op 18 september 2018.
In 2019 zijn de plannen voor de diverse deelgebieden verder uitwerkt. Samen met de betrokken stakeholders zijn randvoorwaarden opgesteld waarbinnen de verdere uitwerking moet plaatsvinden. Daarnaast is ook een notitiemeerwaarde opgesteld. In deze notitie wordt het gebiedsproces beschreven. De proeftuin is een zeer complexe gebiedsopgave. Om toch tot een oplossing te komen is het belangrijk dat de stakeholders samen ervoor zorgen dat de oplossing meer is dan alleen een invulling van hun eigen wensen. Er moet meerwaarde worden gecreëerd voor het gebied. Het feit dat het hele gebied met elkaar in gesprek is, is al een grote meerwaarde voor het gebied. Daarnaast zullen ook concrete maatregelen worden genomen die bij dragen aan de overkoepelende gebiedsopgave. Dit is met name het herstel en behoud van de Regte Heide. De gezamenlijk opgetelde randvoorwaarden en de notitie meerwaarde dienen als basis voor de uiteindelijke oplossing. Deze documenten vormen ook onderdeel van het bestemmingsplan dat momenteel in procedure is. Het voorontwerpbestemmingsplan is in de zomer van 2021 ter visie gelegd. De verwachting is dat eind 2022 het ontwerpbestemmingsplan gereed is om ter visie gelegd te worden.
Voor het overige gebied, het gebied rondom de Poppelsche Leij wordt samen met de stakeholders bekeken hoe in dit deelgebied maatregelen kunnen worden genomen die bijdragen aan het behoud en herstel van de Regte Heide.
Vervolg
Eind 2022 zal het ontwerp bestemmingsplan voor het deelgebied Fokmast ter inzage gelegd worden. De verwachting is dat het bestemmingsplan in het eerste kwartaal van 2023 wordt vastgesteld door de gemeenteraad. Het bestemmingsplan maakt al gebruik van mogelijkheden die de Omgevingswet gaat bieden. Daarom wordt gebruik gemaakt van de Crisis- en Herstelwet en wordt een bestemmingsplan Verbrede Reikwijdte opgesteld. Dit is in feite een Omgevingsplan.
Daarnaast wordt een Ontwerp Milieu Effectrapportage (MER) opgesteld. In deze rapportage wordt aangegeven welke vraagstukken er zijn, welke mogelijke oplossingen er zijn en wat daarvan de te verwachten (milieu) effecten zijn. Ook zal de Milieu Effectrapportage inzicht geven in het vervolg, zowel qua proces als ook qua meten/monitoring van effecten. De MER kent uiteindelijk ook een procedure waarbij zienswijzen kunnen worden ingediend en ook zal de commissie voor de milieueffectrapportage dan een oordeel vormen. De Ontwerp MER zal samen het met ontwerp bestemmingsplan eind 2022 ter inzage gelegd worden.
Ook wordt in 2023 duidelijk op welke wijze invulling wordt gegeven aan de opgave rondom de Poppelsche Leij.
Meer informatie
Wilt u meer weten over de proeftuin Omgevingswet Goirle? Neem dan contact op met projectleider Judith Kluijtmans via T (013) 5310 601 of judith.kluijtmans@goirle.nl.