Energiehub de Baars

In De Baars werken we samen met andere gemeenten en organisaties aan plannen om duurzame energie op te wekken en onze omgeving aan te passen aan het veranderende klimaat. We kijken daarnaast hoe we de energie- en klimaatopgaven kunnen combineren met andere doelen, zoals natuurbehoud, landbouw en recreatie. Op deze pagina leggen we uit wat er tot nu toe is gebeurd en hoe u betrokken kunt blijven.

Hoe zit het ook alweer?

We hebben in Nederland een enorme opgave op het gebied van energie en klimaat. Ook onze regio moet en wil daar een bijdrage aan leveren. Daarom werkt de gemeente Goirle samen met andere gemeenten en met het Publiek Ontwikkelbedrijf (POB) REKS aan duurzame energie in de regio Hart van Brabant. Eén van de projecten die we daarin samen oppakken, is de ontwikkeling van energiehubs: plekken waar het opwekken van duurzame energie mogelijk is,  bijvoorbeeld met windmolens en zonprojecten. Daarvoor hebben de gemeenten in totaal vijf zoekgebieden aangewezen in de regio Hart van Brabant. De Baars, het gebied langs de A58 tussen Goirle, Tilburg, Oisterwijk en Hilvarenbeek, is één van die zoekgebieden. Klik hier om verder te lezen. 

Wat is er gebeurd?

De Baars is één van de vijf zoekgebieden in de regio Hart van Brabant waar wordt onderzocht of er duurzame energie ontwikkeld kan worden. Of dat inderdaad mogelijk is – en zo ja, waar dan precies – is nog niet zeker. Daarvoor wordt er op dit moment gewerkt aan een gebiedsvisie voor het hele gebied. In die gebiedsvisie wordt niet alleen gekeken naar de opwek van energie, maar óók naar andere opgaven, zoals mobiliteit, natuur, klimaat, biodiversiteit, landschap en recreatie.

We vinden het heel belangrijk dat omwonenden, lokale ondernemers en andere belanghebbenden mee kunnen denken over de plannen. Daarom is er op 25 februari een informatiemarkt georganiseerd waar meer dan 120 bezoekers aanwezig waren. Ze kregen informatie over de plannen voor duurzame energieopwekking in het gebied en hoe de omgeving zich kan aanpassen aan het veranderende klimaat.

Lees hier meer over de informatiemarkt van 25 februari 2025. 

Waar staan we nu?

Natuurlijk moet goed onderzocht worden wat de gevolgen van verschillende plannen zijn voor bijvoorbeeld gezondheid of natuur. Daarvoor maken we een Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD): een onderzoeksagenda waarin staat wát we gaan onderzoeken en op welke manier. Een belangrijke stap, waarbij we graag de mening van inwoners meenemen.

Na de NRD volgt het onderzoek zelf, en het vastleggen ervan in een Omgevingseffectrapportage (OER).  Pas dan wordt duidelijk óf er in het gebied windmolens kunnen komen en waar ze zouden kunnen staan.

Hoe u kunt meedenken?

We vinden het belangrijk dat omwonenden, lokale ondernemers en andere belanghebbenden mee kunnen denken over de plannen. Daarvoor organiseren we op verschillende gesprekken en bijeenkomsten. Hier bespreken we de voortgang, delen we zorgen of ideeën en zoeken we samen naar wat mogelijk is. Ook leggen we bepaalde plannen ter inzage zodat iedereen erop kan reageren.

Binnenkort wordt de concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) ter inzage gelegd. Ook worden er hierover bewonersavonden georganiseerd. Zodra de data hiervoor bekend zijn, laten we u deze hier weten. Omwonenden ontvangen bovendien een uitnodiging voor de bewonersavond.

FAQ

Wat is De Baars?

De Baars is een bijzonder gebied in het hart van Brabant, waar natuur, recreatie, landbouw en cultuurhistorie samenkomen. Het ligt nabij de Abdij Koningshoeven, Safaripark Beekse Bergen en het Van Gogh Nationaal Park. Het knooppunt A58/A65 heeft ook de naam De Baars. De Baars is één van de zoekgebieden voor duurzame energie in de regio Hart van Brabant.

Waarom is De Baars aangewezen als zoekgebied voor energieopwekking?

Binnen de Regionale Energie- en Klimaatstrategie (REKS) Hart van Brabant is De Baars geselecteerd als één van de zoekgebieden. Een zoekgebied is een plek waar mogelijkheden zijn voor het grootschalig opwekken van duurzame energie. De zoekgebieden zijn het resultaat van een zorgvuldig proces, waarbij is gekeken naar de beperkingen, randvoorwaarden, mogelijkheden en wensen. Dit proces heeft geleid tot 8 zoekgebieden, waaronder De Baars.

Meer informatie hierover: https://www.regio-hartvanbrabant.nl/programmas-projecten/fysiek-domein/energie-en-klimaat/regionale-energie-en-klimaatstrategie/

Waarom is grootschalige opwek nodig?

Onze aarde warmt op. Dat heeft grote gevolgen voor mens, natuur en milieu. Bij de productie van fossiele brandstof komt veel CO2 vrij. Dit broeikasgas zorgt voor stijging van de temperatuur op aarde. Daarom is het opwekken van duurzame energie belangrijk en stapt ook regio Hart van Brabant over op alternatieven voor aardgas om woningen en gebouwen te verwarmen. Zo werken we aan een klimaatneutrale toekomst, zonder uitstoot van CO2. Ook worden we op die manier minder afhankelijk van energie uit het buitenland, wat bijdraagt aan de energiezekerheid van bedrijven en woningen. En we hebben de kosten beter in de hand.

Hoe wordt rekening gehouden met de omgeving?

Bij de locatiekeuze voor windmolens en zonnevelden worden verschillende factoren meegenomen, zoals de afstand tot woningen, het watersysteem, luchtvaart, defensie en andere functies in het gebied. Niet overal in De Baars kunnen windmolens worden geplaatst:

• Er geldt een zone van 500 meter rond de bebouwde kom van Goirle. Dit is vastgelegd in de omgevingsvisie Goirle. Binnen deze zone wordt niet gezocht naar locaties voor windmolens.
• Bij Hilvarenbeek is het andersom vastgesteld. Het zoekgebied beperkt zich tot een zone van 750 meter langs de A58. Daarbinnen wordt (wel) gezocht.
• Daarnaast zijn verschillende belemmeringen vanuit defensie, zoals hoogtebeperkingen vanwege vliegbasis Gilze-Rijen, laagvliegroutes van helikopters en radarbeperkingen.
• Ook zijn er belemmeringen door andere functies, zoals buisleidingen, infrastructuur, natuurgebieden en voldoende afstand tot gevoelige functies.

Is het plaatsen van windmolens op deze plek wel verantwoord? 

Natuurlijk moet goed onderzocht worden wat de gevolgen van verschillende plannen zijn voor bijvoorbeeld gezondheid of natuur. Daarvoor maken we een Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD): een onderzoeksagenda waarin staat wát we gaan onderzoeken en op welke manier. Na de NRD volgt het onderzoek zelf, en het vastleggen ervan in een Omgevingseffectrapportage (OER).  Pas dan wordt duidelijk óf er in het gebied windmolens kunnen komen en waar ze zouden kunnen staan.

Wat zijn de wateruitdagingen in De Baars?

Door klimaatverandering wisselen periodes van extreme regenval zich af met droogte. Dit leidt tot wateroverlast in de lagere delen van het gebied, terwijl gewassen en planten lijden onder de droge periodes. Door natuur- en landschapsverbeteringen kan water beter worden vastgehouden en kan het gebied bijdragen aan verkoeling.

Welke gemeenten en organisaties zijn betrokken bij dit project?

De gemeenten Tilburg, Oisterwijk, Goirle en Hilvarenbeek werken samen met Waterschap De Dommel, het Publiek Ontwikkelbedrijf REKS en lokale energiecoöperaties (LEC’s) aan de plannen voor De Baars. De gemeenten staan aan de lat om de ruimtelijke visie te bepalen. Publiek Ontwikkelbedrijf REKS, het waterschap en de LEC’s werken aan de uitvoering van projecten binnen de kaders van de ruimtelijke visie.

Wat betekent de samenwerking met het Publiek Ontwikkelbedrijf REKS en de lokale energiecoöperaties?

Voor de ontwikkeling van de energiehub De Baars werkt de gemeente samen met het Publiek Ontwikkelbedrijf REKS en lokale energiecoöperaties. Uitgangspunt bij de energieprojecten is minimaal 50 procent lokaal eigendom. Via lokale energiecoöperaties kunnen inwoners participeren in de energieprojecten.

Hoe verloopt het proces op hoofdlijn?

Het proces ziet er als volgt uit:

1. Het opstellen van de gebiedsvisie.
2. Het opstellen van een omgevingsplan.
3. Het voorbereiden van de realisatie.
4. De bouw- en exploitatiefase.

Welke stappen nemen we in 2025:

De komende tijd gaan we de koers voor de energie- en wateropgave uitwerken. We nemen hier de mogelijke kansen voor recreatie en landschap mee.

• Onderzoek naar mogelijkheden voor windenergie en water in het gebied.
• Opstellen van de onderzoeksagenda/Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD).
• Onderzoek omgevingseffecten van verschillende scenario’s.
• Ontwerpproces op basis van effectenonderzoek met als uitkomst: voorkeursalternatief.
• Vaststellen gebiedsvisie.

Hoe worden de effecten van de windmolens onderzocht?

In een omgevingseffectrapportage (OER) worden de effecten van de ontwikkelingen onderzocht. De afbakening en de diepgang hiervan worden vastgelegd in een notitie, genaamd Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Ook staat in deze NRD welke onderzoeken worden uitgevoerd.

Hoe worden inwoners betrokken bij de plannen?

De gebiedsvisie wordt samen met inwoners, organisaties en gebiedspartners opgesteld. Hun kennis van en ideeën over het gebied zijn essentieel. Zo komen we tot de beste invulling van de gebiedsopgave. Inwoners worden betrokken via informatieavonden, nieuwsberichten op gemeentelijke websites, sociale media en via een online vragenlijst.

Kan ik meedenken of mijn mening geven?

De gebiedsvisie wordt samen met inwoners, organisaties en gebiedspartners opgesteld. Hun kennis van en ideeën over het gebied zijn essentieel. Zo komen we tot de beste invulling van de gebiedsopgave. Suggesties en ideeën zijn altijd welkom via e-mail: wendy.akkers@tilburg.nl.

Hoe kan ik reageren op de plannen? 

Inwoners kunnen hun mening geven via de informatieavonden, de online enquête en de formele gemeentelijke inspraakprocedures rondom verschillende stappen in het proces. Deze stappen kondigen we altijd goed aan, zodat iedereen die zijn mening erover wil geven, dat ook tijdig weet.